Bir işletme yönetiminde hedef ve stratejilerin oluşturulması, organizasyon yapısından daha önce ve daha önemlisi olarak görülmelidir. İşletmenin, sahibi ve/veya yönetim kurulu üyelerinin belki düşüncelerinde olan fakat yöneticilerle paylaşılmamış, hedefler ve stratejiler planının olmayışı bir işletme için eksikliktir. Bu mutlaka oluşturulmalı ve yayınlanmalıdır. Buna bağlı olarak da faaliyetler planı hazırlanmalı ve yıllık amaç olarak takdim edilmelidir. Prof. Dr. Ömer Dinçer’e göre “İşletme ile çevresi arasındaki ilişkileri analiz ederek işletmenin istikametinin ve amaçlarının belirlenmesi, bunları gerçekleştirecek faaliyetlerin tespiti ve örgütün yeniden düzenlenerek gerekli kaynakların tahsis edilmesi” olarak tanımlanan strateji kavramı göz önüne alındığında;
- işletmenin hangi alanlarda faaliyette bulunması,
- hangi hedeflere hangi araçları kullanarak ulaşması
- hangi davranış kalıplarına uyması
gerektiğini belirleyen hedefler planının işletme sahibinin düşünceleri istikametinde ve yönetici kadrolarının katkılarıyla hazırlanıp yayınlanması gerekmektedir.
hedefler plana göre firmanın genel anlamdaki yön ve istikameti ortaya çıkacaktır. Bu plana göre yıllık faaliyet planı hazırlanmalıdır. Böylece hedefler amaç haline dönecektir. İşletmenin istikrarını takip edebilmek için de bu amaçların ölçülebileceği araç ve yöntemler belirlenecektir.
Hazırlanacak hedefler ve stratejiler firmaya
- Piyasayı ve çevreyi değerlendirme ve de geleceği tahmin etme,
- Kendi kendini değerlendirme imkanı verir,
- Bir bütün olarak ortak amaca yönelme ve tutarlı olmaya,
- Faaliyetlerini belli bir noktaya yönlendirmesine,
- Faaliyetlerini planlar içinde oluşturmasına, ve
- Kararlarının ve projelerin kalitesini yükseltmesine vesile olur.
Bu çalışmalar mesaisinin büyük bir kısmını sistem oluşturmak olarak tanımlayacağımız yönetimin görev tanımı içindedir. Buna göre;
- hedef ve stratejilerin planlanması için gerekli araştırma, inceleme, değerlendirme ile seçimi,
- belirlenen hedef ve stratejilerin uygulanabilmesi için işletme içi her türlü tedbirin alınarak yürürlüğe konulması,
- müteakiben de yapılan çalışmaların kontrol edilerek değerlendirilmesiyle
ilgili tüm faaliyetler işletme sahibi ve/veya yönetim kurulu üyelerinin görevleri arasındadır.
Yukarıda genel anlamıyla verilen faaliyetler özetle şu alanlarda yoğunlaşmaktadır.
- Piyasanın ve rekabet şartlarının kuvvetlice kavranması,
- Ürün-pazar ilişkisinin irdelenmesi ve gerekli stratejilerin oluşturulması,
- Kritik alanlar için oluşturulan stratejilere alternatiflerin belirlenmesi,
- Kaynak dökümünün yapılması,
- Belirlenen hedef ve stratejiler için uygun politikaların hazırlanması,
- Belirlenen hedef ve stratejiler için uygun projelerin hazırlanması,
- Belirlenen hedef ve stratejilerin işletmenin fonksiyonel bölümleri için faaliyet programların dönüştürülmesi,
- İşletmenin organizasyon yapısının belirlenen hedef ve stratejilere göre yeniden düzenlenmesi ve canlı tutulması,
- Belirlenen hedef ve stratejilerin, etkin bir şekilde yürütülmesi için uygun planlama, takip ve kontrol sistemlerinin oluşturulması gerekmektedir.